20.06.2023
gesprek

Op 15 mei jl. is de wetgeving veranderd over de bescherming tegen nadelige maatregelen in geval van geweld, pesterijen (al dan niet met discriminatie) en ongewenst seksueel gedrag op het werk. Deze nieuwe regelgeving trad in voege op 1 juni 2023.

Aanleiding voor deze aanpassingen is onder meer een uitspraak van het Europees Hof van Justitie (de zaak “Hakelbracht”) waarin werd geoordeeld dat het wettelijke beschermingssysteem zoals voorzien in de federale antidiscriminatiewetten ontoereikend is omdat het niet voldoet aan de verplichtingen opgelegd door de Europese richtlijnen.

Graag vatten we voor jullie in grote lijnen even samen wat de belangrijkste veranderingen zijn.

De belangrijkste veranderingen.

Beschermde werknemers

Een persoon is vanaf 1 juni 2023 beschermd tegen nadelige maatregelen vanwege de werkgever wanneer hij geweld of pesterijen die verband houden met een beschermde discriminatiegrond of ongewenst seksueel gedrag aankaart, ook buiten de formele procedure. De melder hoeft niet zelf het slachtoffer te zijn van de discriminerende feiten, hij kan ook feiten melden die een collega zijn overkomen. Ook werknemers die tussenkomen ten voordele van het vermeende slachtoffer, genieten deze bescherming.

 

Startpunt van de bescherming

Het startpunt van de bescherming is niet langer het moment waarop het formele verzoek tot interventie of de klacht in ontvangst wordt genomen. De bescherming vangt voortaan aan van zodra de werkgever kennisneemt van de ondernomen actie, of er redelijkerwijze kennis van had kunnen hebben.

 

Omvang van de bescherming

De bescherming werd verduidelijkt: ontslag of elke andere nadelige maatregel die verband houdt met de actie van de werknemer of de inhoud van de feiten die door middel van zijn actie aan de kaak worden gesteld, is nu uitdrukkelijk verboden.

 

Informatie aan de werkgever

Voortaan kunnen werknemers die stappen ondernemen voor feiten die verband houden met een discriminatiegrond, de werkgever ook zelf op de hoogte brengen van hun acties door hem een bewijs van hun melding te bezorgen. Dit bewijs kan gevraagd worden binnen de organisatie zelf, maar ook bij de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, een ombudsdienst, etc.

Wanneer er een verzoek tot formele psychosociale interventie wordt ingediend, zal de preventieadviseur psychosociale aspecten de werkgever voortaan informeren over het soort feiten waarover dit verzoek gaat: geweld of pesterijen op het werk die al dan niet verband houden met een discriminatiegrond of ongewenst seksueel gedrag op het werk.

 

Invloed van misbruik van de procedures op de bescherming

In de Welzijnswet en in de federale antidiscriminatiewetten wordt de bescherming tegen represailles uitdrukkelijk uitgesloten in geval van misbruik van de procedures. De werknemer die misbruik maakt van de procedures kan geen beschermingsvergoeding krijgen, maar kan een schadevergoeding moeten betalen of ontslagen worden om dringende reden. De beoordeling hiervan ligt in handen van de bevoegde rechter.

 

Definitie pesterijen op het werk

De lijst van discriminatiecriteria is verwijderd uit de definitie en is opgenomen in een apart artikel in de wet. De lijst van beschermde discriminatiecriteria werd ook uitgebreid. Tot deze criteria behoren: leeftijd, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, syndicale overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, geslacht, seksuele geaardheid, genderidentiteit, genderexpressie, sekse-kenmerken, zwangerschap, bevalling, geven van borstvoeding, moederschap, adoptie, medisch begeleide voortplanting, geslachtsverandering, vader- en meemoederschap.

 

Definitie ongewenst seksueel gedrag

Deze definitie is gewijzigd en is nu dezelfde als deze te vinden in de Genderwet, namelijk: elke vorm van ongewenst verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele connotatie dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd. (Waarbij het woordje ‘lichamelijk’ uit de oude definitie vervangen is door ‘fysiek’.)

Wat moet ik als werkgever doen?

  • Kijk je arbeidsreglement na bij psychosociale risico’s op het werk. Als de definities van geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk hierin staan uitgeschreven, dienen deze te worden aangepast. Een voorbeeld van addendum (met vertrouwenspersoon - zonder vertrouwenspersoon) voor het arbeidsreglement kan je ook gratis downloaden via het Premed Extranet.
  • De nieuwe wetgeving voorziet dat een melding over discriminatie op het werk ook binnen de eigen onderneming of instelling moet kunnen worden gemaakt. Werk uit hoe en bij wie dit allemaal kan en informeer je werknemers hierover. Deze informatie wordt best ook mee vermeld in het arbeidsreglement (addendum psychosociale risico’s op het werk).
  • Breng je vertrouwenspersonen op de hoogte. Indien wij over het e-mailadres van jouw vertrouwenspersonen beschikken, hebben zij enige tijd geleden reeds een communicatie ontvangen over de impact hiervan op hun werking. Dit najaar zullen de supervisiemomenten voor vertrouwenspersonen extra aandacht schenken aan de impact van deze wijziging op hun werking. Inschrijven kan via Supervisiemoment voor vertrouwenspersonen | Premed.

 

Bij vragen, aarzel zeker niet ons te contacteren!

De preventieadviseurs psychosociale aspecten van Premed

Label erkende luchtzuiveringssystemen
07.05.2024

Nieuwe regels voor luchtzuiveringssystemen

Vanaf 18 mei 2024 dienen luchtzuiveringssystemen erkend te worden als doeltreffend en onschadelijk door de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Zo wil men het risico op v...
Meer lezen