De belangrijkste veranderingen.
Beschermde werknemers
Een persoon is vanaf 1 juni 2023 beschermd tegen nadelige maatregelen vanwege de werkgever wanneer hij geweld of pesterijen die verband houden met een beschermde discriminatiegrond of ongewenst seksueel gedrag aankaart, ook buiten de formele procedure. De melder hoeft niet zelf het slachtoffer te zijn van de discriminerende feiten, hij kan ook feiten melden die een collega zijn overkomen. Ook werknemers die tussenkomen ten voordele van het vermeende slachtoffer, genieten deze bescherming.
Startpunt van de bescherming
Het startpunt van de bescherming is niet langer het moment waarop het formele verzoek tot interventie of de klacht in ontvangst wordt genomen. De bescherming vangt voortaan aan van zodra de werkgever kennisneemt van de ondernomen actie, of er redelijkerwijze kennis van had kunnen hebben.
Omvang van de bescherming
De bescherming werd verduidelijkt: ontslag of elke andere nadelige maatregel die verband houdt met de actie van de werknemer of de inhoud van de feiten die door middel van zijn actie aan de kaak worden gesteld, is nu uitdrukkelijk verboden.
Informatie aan de werkgever
Voortaan kunnen werknemers die stappen ondernemen voor feiten die verband houden met een discriminatiegrond, de werkgever ook zelf op de hoogte brengen van hun acties door hem een bewijs van hun melding te bezorgen. Dit bewijs kan gevraagd worden binnen de organisatie zelf, maar ook bij de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, een ombudsdienst, etc.
Wanneer er een verzoek tot formele psychosociale interventie wordt ingediend, zal de preventieadviseur psychosociale aspecten de werkgever voortaan informeren over het soort feiten waarover dit verzoek gaat: geweld of pesterijen op het werk die al dan niet verband houden met een discriminatiegrond of ongewenst seksueel gedrag op het werk.
Invloed van misbruik van de procedures op de bescherming
In de Welzijnswet en in de federale antidiscriminatiewetten wordt de bescherming tegen represailles uitdrukkelijk uitgesloten in geval van misbruik van de procedures. De werknemer die misbruik maakt van de procedures kan geen beschermingsvergoeding krijgen, maar kan een schadevergoeding moeten betalen of ontslagen worden om dringende reden. De beoordeling hiervan ligt in handen van de bevoegde rechter.
Definitie pesterijen op het werk
De lijst van discriminatiecriteria is verwijderd uit de definitie en is opgenomen in een apart artikel in de wet. De lijst van beschermde discriminatiecriteria werd ook uitgebreid. Tot deze criteria behoren: leeftijd, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, syndicale overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, geslacht, seksuele geaardheid, genderidentiteit, genderexpressie, sekse-kenmerken, zwangerschap, bevalling, geven van borstvoeding, moederschap, adoptie, medisch begeleide voortplanting, geslachtsverandering, vader- en meemoederschap.
Definitie ongewenst seksueel gedrag
Deze definitie is gewijzigd en is nu dezelfde als deze te vinden in de Genderwet, namelijk: elke vorm van ongewenst verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele connotatie dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd. (Waarbij het woordje ‘lichamelijk’ uit de oude definitie vervangen is door ‘fysiek’.)