Wat is verzuim?
Verzuim verwijst naar de situatie waarin een werknemer niet aanwezig is op het werk terwijl dat normaal wel verwacht wordt, meestal door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden.
Ziekteverzuim is sowieso de meest voorkomende vorm van verzuim. Gaat het om griep of een gewone verkoudheid, dan betreft het vaak kort verzuim. Bij een langdurige ziekte of een burn-out zal er eerder sprake zijn van langdurig of chronisch verzuim.
Verzuim kan ook ongeoorloofd zijn, bijvoorbeeld wanneer een werknemer zonder geldige reden afwezig is.
Wat is de impact van verzuim?
Medewerkers zijn de drijvende kracht van uw organisatie, dus het spreekt voor zich dat verzuim een grote invloed kan hebben op de werking ervan:
- Hogere kosten
Verzuim kost veel geld, aan de maatschappij maar ook aan u als werkgever rekening houdend met ziektevergoedingen, kosten van vervangend personeel of mogelijk omzetverlies.
- Verminderde productiviteit
Het werk reorganiseren en collega’s extra gaan belasten met andere taken kan nefast zijn voor de productiviteit en leiden tot verminderde prestaties op de werkvloer.
- Verlies van kennis
Bij langdurig verzuim kan waardevolle kennis en know-how verloren gaan, zeker als het om ervaren werknemers gaat.
- Mindere betrokkenheid
Door veelvuldig of langdurig verzuim verliezen werknemers soms ook binding met de organisatie, hetgeen de teamdynamiek niet ten goede komt.
Om een beter beeld te krijgen van de impact van verzuim wordt naast het klassieke verzuimpercentage vaak gebruikgemaakt van de Bradford factor. Hierbij wordt het totaal aantal ziektedagen van een medewerker vermenigvuldigd met het kwadraat van het aantal ziekteperiodes. Vanaf een score van 200 wordt best actie ondernomen. Het verzuimpercentage geeft een beeld van hoeveel procent van de tijd iemand afwezig was, bij de Bradford factor zal herhaaldelijk kortdurend verzuim zwaarder doorwegen dan eenmalig een langere periode van afwezigheid.
Hoe verzuim beperken
Aan de basis van verzuim ligt soms een zeer duidelijk gezondheidsprobleem, maar in andere gevallen is het een complex samenspel van verschillende factoren. Dit betekent dat een standaardoplossing om verzuim te beperken niet voorhanden is.
Aanwezigheidsbeleid opstellen
Het opstellen van een effectief aanwezigheidsbeleid is cruciaal voor elk bedrijf dat actief inzet op welzijn op het werk en een vlotte werkorganisatie wil behouden. Het aanwezigheidsbeleid is de verzameling van regels en afspraken die in een organisatie gelden rond aan- en afwezigheid.
In het aanwezigheidsbeleid vind je terug hoe je je ziek moet melden, hoe het contact met afwezige medewerkers wordt onderhouden, welke acties er worden genomen bij veelvuldige of langdurige afwezigheid en welke hulpkanalen er in de organisatie zijn voor medewerkers met (fysieke of mentale) gezondheidsproblemen.
Het verzuimproces in fases
Een op maat uitgebouwd aanwezigheidsbeleid kan u als werkgever helpen in de verschillende fases van een verzuimproces:
- Werkfase
Een effectief aanwezigheidsbeleid start reeds voordat een werknemer zich ziek meldt. Wanneer er een goede fit bestaat tussen de werknemer en zijn werksituatie verkleint immers de kans op verzuim.
De ergonomische risicoanalyse en de risicoanalyse van het psychosociaal welzijn van werknemers kunnen hierin een belangrijke rol spelen. Ook het maken van duidelijke afspraken rond ziektemelding bewijst in deze fase zijn nut.
- Verzuimfase
Het herstelproces van een werknemer die uitvalt wordt uiteraard bepaald door de reden van afwezigheid en de gezondheidstoestand van de werknemer. Je kan dit proces als werkgever ook faciliteren, door op een positieve manier contact te houden met de werknemer of door mee na te denken over mogelijkheden tot aangepast werk. Dit verlaagt de hervattingsdrempel.
- Herstelfase
Een verzuimproces stopt niet op het moment dat een werknemer het werk hervat, dus ook de herstelfase mag niet over het hoofd worden gezien. De nodige ondersteuning en een goede opvolging van gemaakte afspraken dragen bij tot een duurzaam herstel.
Langdurig verzuim
Omdat de impact van langdurig verzuim op een organisatie dermate groot is, valt het aan te raden om hier extra aandacht aan te besteden in het aanwezigheidsbeleid. Dit met het oog op een succesvolle re-integratie van de werknemer in kwestie, een traject waar Premed de nodige ondersteuning voor biedt.
Wanneer een re-integratietraject geen soelaas biedt, kan via Premed ook een procedure medische overmacht opgestart worden om te onderzoeken in welke mate de werknemer zijn huidige job ooit nog terug kan uitoefenen.

Ondersteuning via Premed
Premed biedt een integrale ondersteuning op organisatie- én op individueel niveau en dit zowel bij het opzetten van een aanwezigheidsbeleid als tijdens de werkfase, het verzuim en na de werkhervatting.
Het opzetten van een verzuimbeleid
- Opleidingen en infosessies (zie sectie opleidingen) rond het opzetten van een beleid, het voeren van verzuimgesprekken, enz.
- Begeleiding van werkgroepen om een beleid op maat van uw organisatie uit te werken en te implementeren.
- Het aanleveren van heel wat voorbeelddocumenten
De werkfase
- Op organisatieniveau: risicoanalyses van alle welzijnsdomeinen, gezondheidsbevordering, vertrouwenspersoonwerking, uitwerken welzijnsbeleid, gezondheidskompas.
- Op individueel niveau: coaching stress, ergonomische optimalisatie werkplek, gezondheidsbeoordeling, consultatie bij arbeidsarts.
Bij verzuim
- Vertrouwelijke consultaties met arbeidsartsen en preventieadviseurs psychosociale aspecten.
- Faciliteren van informele en formele re-integratietrajecten, inclusief medische onderzoeken en advies.
- Bemiddeling bij conflicten en begeleiding bij werkhervatting.
- Onderzoek in het kader van bijzondere procedure medische overmacht.
Na werkhervatting
- Ons multidisciplinair team blijft beschikbaar voor individuele begeleidingstrajecten door onze preventieadviseurs psychosociale aspecten en voor follow-up door een arbeidsarts.