Een nieuw beleidsmatig signaal
In de federale regeerverklaring werd expliciet aandacht gevraagd voor het activeren van arbeidspotentieel bij langdurige afwezigheid. Het vormt één van de krachtlijnen van een toekomstgerichte visie op werk, gezondheid en re-integratie. Hoewel het begrip op dit moment nog verder moet worden uitgeklaard en geconcretiseerd, is de boodschap helder: we willen vermijden dat langdurige afwezigheid automatisch leidt tot langdurige inactiviteit.
Daarom is het belangrijk om het arbeidspotentieel relatief vroegtijdig te evalueren, idealiter nog voordat de medewerker zich nog niet gewend heeft aan de inactiviteit. Zo kunnen mogelijke pistes tot werkhervatting sneller in beeld komen.
Wat bedoelen we met arbeidspotentieel?
Arbeidspotentieel gaat over de mogelijkheden die een werknemer nog heeft om aangepast of ander werk te verrichten, ondanks een medische beperking. Het betekent niet dat iemand meteen volledig inzetbaar moet zijn, maar wel dat er gekeken wordt naar realistische pistes van werkhervatting: deeltijds, progressief, in een andere rol of met ondersteuning.
Deze manier van denken vraagt een andere bril: één die niet vertrekt vanuit controle of bewijslast, maar vanuit dialoog, vertrouwen en samenwerking.
De rol van de arbeidsarts
De arbeidsarts zal in de toekomst een belangrijke rol spelen in het inschatten en bespreekbaar maken van arbeidspotentieel. Niet als enige beslisser, maar als medische en preventieve partner die mee helpt nadenken over wat haalbaar is, in overleg met werknemer, werkgever en eventueel andere betrokken actoren.
Die inschatting kan de basis vormen voor verdere stappen in re-integratie, of net duidelijk maken dat werkhervatting nog niet aan de orde is. Cruciaal is dat dit proces in vertrouwen gebeurt, met respect voor het tempo en de situatie van de werknemer.
Een gedeelde opdracht
Het activeren van arbeidspotentieel is geen eenzijdige opdracht. Werkgever en werknemer dragen elk hun verantwoordelijkheid, en ook externe partners zoals de arbeidsarts, de behandelend arts (huisarts of specialist), de adviserend arts en eventueel VDAB of GTB kunnen een ondersteunende rol spelen. Door samenwerking wordt het mogelijk om sneller en menselijker te schakelen in situaties van langdurige afwezigheid. De huisarts of behandelend specialist wordt gevraagd ook te communiceren in een positief geformuleerde geschiktheidsattest of “fit-note”.
Hoe Premed kan ondersteunen
Premed volgt deze ontwikkelingen op de voet en helpt organisaties om hierop proactief in te spelen. We begeleiden bedrijven bij het opzetten van een gedragen afwezigheidsbeleid, ondersteunen gesprekken over werkhervatting en denken mee over haalbare oplossingen op maat van de werkcontext.
Onze arbeidsartsen, ergonomen, psychologen en andere welzijnsexperts bieden ondersteuning vanuit een multidisciplinaire aanpak. Zo creëren we samen ruimte voor duurzame werkhervatting — telkens vertrekkend vanuit de vraag: wat is er nog wél mogelijk?