Op 1 oktober 2023 werd het Ontslagdecreet ingevoerd, een wijziging van het Provinciedecreet en het Decreet Lokaal Bestuur, die het mogelijk maakte om statutaire personeelsleden bij lokale en provinciale besturen te ontslaan. Dit gebeurde op dezelfde manier als bij contractuele personeelsleden, volgens de regels van de Arbeidsovereenkomstenwet. Dit betekende dat statutaire medewerkers konden worden ontslagen wegens organisatiebehoeften, zolang er geen alternatieve functies beschikbaar waren binnen het bestuur.
Het Grondwettelijk Hof oordeelde echter op 5 juni 2025 dat dit ontslagdecreet in strijd was met de Grondwet. Het zou namelijk het beschermingsniveau van statutaire personeelsleden aanzienlijk verlagen. Zo zou het niet meer mogelijk zijn om een medewerker die onterecht is ontslagen, weer in te zetten op een andere functie. Dit gaat in tegen de Grondwet, die het recht op werk en goede arbeidsvoorwaarden beschermt. Het Hof heeft het Ontslagdecreet dan ook volledig vernietigd.
Wat betekent dit nu?
- Vanaf 5 juni 2025 kunnen statutaire personeelsleden van lokale en provinciale besturen niet meer ontslagen worden volgens de principes van de Arbeidsovereenkomstenwet.
- Wie tussen 1 oktober 2023 en 5 juni 2025 onterecht is ontslagen, kan niet meer worden hersteld in hun functie. De arbeidsrechtbank blijft wel verantwoordelijk voor lopende procedures.
- De Raad van State krijgt weer de taak om te oordelen over ontslagen van statutaire medewerkers, en de oude tuchtbepalingen in het Decreet Lokaal Bestuur worden hersteld.
Wat betekent dit voor ontslag wegens medische overmacht?
De mogelijkheid om een statutaire arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht eenzijdig door de overheid te beëindigen (volgens artikel 7 van de wet van 20 juli 1991) vervalt nu het Ontslagdecreet is vernietigd. Hierdoor is deze optie voor beëindiging van het dienstverband niet meer van toepassing.
Bronnen:
- I. DE WILDE, R. JANVIER en E. TIMBERMONT. (R)evolutie in het ontslagrecht van ambtenaren?, T. Gem. 2024/4, 216-217
- Vlaanderen.be | Sociaalrechtelijke aspecten en pensioen
- VVSG Nieuws: Ontslagdecreet schendt de Grondwet
